Trong bối cảnh thị trường lao động hiện nay, một hiện tượng đáng chú ý là ngày nay người trẻ ngại tìm việc, đặc biệt là Gen Z. Mặc dù có sự phát triển mạnh mẽ của các ngành nghề mới và sự gia tăng nhu cầu tuyển dụng, nhưng tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm thanh niên vẫn đang ở mức cao. Vậy lý do gì khiến người trẻ không mấy mặn mà với việc tìm kiếm công việc ổn định, dù trong thời đại công nghệ và cơ hội nghề nghiệp rộng mở?

Bài viết này sẽ phân tích các nguyên nhân khiến người trẻ ngại tìm việc, đồng thời đề xuất những giải pháp hiệu quả giúp cải thiện tình trạng này, mang đến những cái nhìn thấu đáo cho cả người trẻ và các doanh nghiệp.

1. Thực Trạng Người Trẻ Ngại Tìm Việc

Theo báo cáo 6 tháng đầu năm 2024 của Tổng cục Thống kê, tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm thanh niên (15-24 tuổi) duy trì ở mức cao, hơn 8%, gấp ba lần so với các nhóm tuổi khác. Đặc biệt, khu vực thành thị có tỷ lệ thất nghiệp là 10,19%, cao hơn 3,33 điểm phần trăm so với nông thôn.

Nhiều người trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z, gặp khó khăn khi tham gia thị trường lao động. Một số không mặn mà với việc làm tạm thời hoặc thu nhập thấp, dẫn đến tình trạng thất nghiệp kéo dài. Báo cáo từ Navigos Search cũng cho thấy, phần lớn doanh nghiệp tập trung tuyển dụng lao động có kinh nghiệm (72%), khiến nhóm lao động trẻ và ít kinh nghiệm gặp bất lợi.

2. Nguyên Nhân Khiến Người Trẻ Ngại Tìm Việc

PGS.TS Đỗ Minh Cương, Viện phó Văn hóa kinh doanh, nhận định rằng hiện tượng này xuất phát từ cả nguyên nhân khách quan và chủ quan:

Nguyên nhân khách quan:

Đào tạo không phù hợp thực tế: Chương trình giảng dạy ở nhiều trường học chưa đáp ứng yêu cầu tuyển dụng. Người trẻ ra trường thiếu kỹ năng ứng dụng, khó hòa nhập thị trường lao động.

Nguyên nhân chủ quan:

Áp lực kỳ vọng cao: Một số người trẻ kỳ vọng mức lương và môi trường làm việc lý tưởng, không sẵn sàng chấp nhận các công việc bước đệm.

Tâm lý thất bại: Việc nhận nhiều lời từ chối khiến họ mất tự tin, dẫn đến tâm lý e ngại khi tiếp tục tìm việc.

Ảo tưởng năng lực bản thân: Một số lao động trẻ chưa nhận thức rõ về năng lực, kỹ năng của mình, dẫn đến việc đòi hỏi không thực tế từ nhà tuyển dụng.

3. Hệ Quả Của Việc Ngại Tìm Việc

Sự chần chừ, thiếu động lực tìm việc không chỉ ảnh hưởng đến bản thân người trẻ mà còn tác động lớn đến thị trường lao động:

Nguy cơ thiếu hụt nhân lực: Các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuyển dụng lao động trẻ, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.

Tương lai bất ổn: Gen Z, nếu không sớm định hướng nghề nghiệp, sẽ gặp nguy cơ thất nghiệp kéo dài hoặc thiếu kinh nghiệm khi bước vào tuổi trung niên.

PGS.TS Trần Thành Nam cảnh báo rằng việc sống theo cảm xúc, thiếu kế hoạch dài hạn sẽ khiến tương lai của người trẻ trở nên thách thức hơn.

4. Giải Pháp Cho Người Trẻ Và Doanh Nghiệp

Để giảm tình trạng ngại tìm việc, các chuyên gia đề xuất một số giải pháp như sau:

Với người trẻ:

Trau dồi kiến thức và kỹ năng thực tế: Đầu tư vào các khóa học chuyên sâu, phát triển kỹ năng mềm và nâng cao năng lực cá nhân.

Xác định mục tiêu nghề nghiệp: Tạo lộ trình cụ thể, kiên trì và học cách chấp nhận thất bại như một phần của quá trình phát triển.

Thay đổi quan niệm về công việc: Bắt đầu từ những công việc bước đệm để tích lũy kinh nghiệm, không nên quá chú trọng vào mức lương khởi điểm.

Với doanh nghiệp:

Minh bạch trong tuyển dụng: Thẳng thắn trao đổi về mức lương, phúc lợi và yêu cầu công việc để ứng viên hiểu rõ trước khi tham gia.

Xây dựng môi trường làm việc thân thiện: Tạo điều kiện cho nhân viên trẻ phát triển, khuyến khích sự sáng tạo và cởi mở trong giao tiếp.

5. Những Con Số Đáng Suy Ngẫm

Khảo sát của Trung tâm dự báo nhân lực TP.HCM năm 2023 trên 7.500 người lao động chỉ ra rằng:

46% người muốn tìm việc với mức lương trên 20 triệu đồng/tháng, nhưng chỉ 11% công việc đáp ứng được mức này.

19% doanh nghiệp tập trung tuyển dụng cấp quản lý, trong khi lao động trẻ ít kinh nghiệm bị bỏ qua.

Những con số trên phần nào lý giải vì sao tỷ lệ thất nghiệp ở người trẻ vẫn duy trì mức cao.

Người trẻ ngại tìm việc không phải do xã hội thiếu việc làm, mà do sự chênh lệch giữa kỳ vọng cá nhân và thực tế thị trường. Để thay đổi tình trạng này, cả người trẻ và doanh nghiệp cần hợp tác, xây dựng giải pháp lâu dài nhằm thúc đẩy thị trường lao động phát triển bền vững.

Theo dõi các bài viết khác của HR1Jobs để biết thêm các thông tin hữu ích và cơ hội việc làm phù hợp!