Chính sách giảm trừ gia cảnh luôn là một trong những chủ đề nóng, trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động và chi phí sinh hoạt ngày càng gia tăng, thu hút sự quan tâm đặc biệt của hàng triệu người lao động trên cả nước. Đây không chỉ là một con số trong bảng lương hàng tháng mà còn là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, phản ánh sự quan tâm của Nhà nước đến đời sống người dân. Gần đây, những đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ cho năm 2025 và các năm tiếp theo đã tạo ra nhiều cuộc thảo luận sôi nổi. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện, sâu sắc và cập nhật nhất về vấn đề này, giúp bạn hiểu rõ những thay đổi tiềm năng sẽ ảnh hưởng đến tài chính cá nhân và gia đình mình như thế nào.

Bản Chất Của Giảm Trừ Gia Cảnh Và Tại Sao Nó Quan Trọng?

Trước khi đi sâu vào những con số cụ thể, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của chính sách này. Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công. Mục đích cốt lõi của chính sách này là đảm bảo người nộp thuế có đủ nguồn lực tài chính để trang trải các nhu cầu thiết yếu cho bản thân và gia đình, như ăn uống, nhà ở, giáo dục và y tế, trước khi thực hiện nghĩa vụ đóng thuế cho nhà nước.

Chính sách này mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, bởi nó thừa nhận rằng thu nhập của một cá nhân không chỉ phục vụ cho riêng họ mà còn có trách nhiệm nuôi dưỡng những người phụ thuộc. Do đó, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh sao cho phù hợp với thực tế đời sống là một yêu cầu cấp thiết để đảm bảo tính công bằng và nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho ngân sách.

Mức Giảm Trừ Hiện Hành Đã Không Còn Phù Hợp

Kể từ lần điều chỉnh gần nhất vào ngày 1 tháng 7 năm 2020, mức giảm trừ gia cảnh đang được áp dụng là 11 triệu đồng mỗi tháng cho bản thân người nộp thuế và 4,4 triệu đồng mỗi tháng cho mỗi người phụ thuộc. Tuy nhiên, sau hơn 4 năm, với những biến động mạnh mẽ của nền kinh tế, sự gia tăng của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và tốc độ tăng trưởng thu nhập bình quân đầu người, mức giảm trừ này được nhiều chuyên gia và người dân đánh giá là đã trở nên lạc hậu.

Theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân, khi chỉ số giá tiêu dùng biến động trên 20% so với thời điểm luật có hiệu lực hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gần nhất, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh. Thực tế, chỉ số này đã vượt mốc 20% từ lâu, nhưng việc điều chỉnh vẫn chưa được thực hiện, gây ra không ít thiệt thòi cho người lao động khi gánh nặng chi phí ngày càng lớn.

Đề Xuất Mới Nhất Của Bộ Tài Chính: Những Con Số Biết Nói

Trước áp lực từ thực tiễn, Bộ Tài chính đã chính thức trình phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh mới. Cụ thể, đề xuất nâng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng lên 15,5 triệu đồng mỗi tháng. Đồng thời, mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc cũng được đề xuất tăng từ 4,4 triệu đồng lên 6,2 triệu đồng mỗi tháng.

Mức tăng này được tính toán dựa trên cơ sở tốc độ tăng trưởng GDP và thu nhập bình quân đầu người giai đoạn 2020 đến nay, ước tính tăng khoảng 40-42%. Nếu đề xuất này được thông qua, nó sẽ tạo ra những tác động tích cực và rõ rệt đến thu nhập thực tế của hàng triệu người.

Để dễ hình dung, chúng ta hãy xem xét một vài ví dụ cụ thể:.

• Với một người có thu nhập 25 triệu đồng mỗi tháng và có một người phụ thuộc, số thuế thu nhập cá nhân phải nộp sẽ giảm xuống chỉ còn khoảng 33.750 đồng.
• Trường hợp một cá nhân có thu nhập 30 triệu đồng và hai người phụ thuộc, tổng các khoản giảm trừ có thể lên tới 31,05 triệu đồng, đồng nghĩa với việc người này sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
• Một người có thu nhập 20 triệu đồng mỗi tháng, không có người phụ thuộc, sau khi trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc, số thuế phải nộp dự kiến chỉ còn khoảng 120.000 đồng

Đọc ngay: Tiền lương đóng BHXH Bắt Buộc Mới Nhất Từ 1/7

Những con số này cho thấy, việc điều chỉnh sẽ giúp giảm đáng kể gánh nặng thuế, đặc biệt là với nhóm người có thu nhập ở bậc 1 và bậc 2. Theo tính toán, có tới 95% số người đang nộp thuế ở bậc 1 sẽ không còn phải đóng thuế nữa. Điều này không chỉ giúp người lao động có thêm một khoản tiền để chi tiêu, cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn được kỳ vọng sẽ kích cầu tiêu dùng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thời Điểm Áp Dụng Và Những Ý Kiến Trái Chiều

Một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất hiện nay là thời điểm áp dụng mức giảm trừ mới. Theo dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2026, nghĩa là người nộp thuế sẽ bắt đầu thực hiện quyết toán theo mức mới vào đầu năm 2027.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia, đại biểu Quốc hội và người dân cho rằng mốc thời gian này là quá chậm trễ. Họ lập luận rằng mức giảm trừ hiện tại đã lạc hậu từ lâu, việc trì hoãn áp dụng sẽ khiến người lao động tiếp tục chịu thiệt thòi. PGS.TS Phan Hữu Nghị, Phó viện trưởng Viện Ngân hàng - Tài chính (Đại học Kinh tế Quốc dân), cho rằng việc áp dụng ngay từ kỳ tính thuế 2025 là cần thiết để chính sách nhanh chóng đi vào cuộc sống, hỗ trợ kịp thời cho người dân. Áp dụng mức giảm trừ mới ngay từ kỳ tính thuế năm 2025 được xem là một giải pháp cấp bách, thể hiện sự quan tâm kịp thời của Nhà nước.

Đọc ngay: Chính Sách Bảo Hiểm Thất Nghiệp Mới Từ 1/1/2026 Ai Được Lợi?

Cái Nhìn Về Tương Lai: Hướng Tới Một Chính Sách Thuế Công Bằng Hơn

Việc đề xuất tăng mức giảm trừ gia cảnh là một bước đi tích cực và cần thiết. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến cho rằng mức tăng lên 15,5 triệu đồng vẫn chưa thực sự theo kịp thực tế chi phí sinh hoạt tại các đô thị lớn. Chẳng hạn, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị cho rằng mức giảm trừ cho người nộp thuế cần được nâng lên 18 triệu đồng và người phụ thuộc là 5,4 triệu đồng mỗi tháng.

Bên cạnh đó, một vấn đề lớn hơn cũng được đặt ra là liệu có nên áp dụng một mức giảm trừ đồng nhất trên cả nước hay không, trong khi chi phí sinh hoạt có sự chênh lệch rất lớn giữa thành thị và nông thôn. Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã giải thích rõ quan điểm của cơ quan soạn thảo. Ông cho rằng việc không phân biệt mức giảm trừ theo vùng miền là để "đảm bảo tính thống nhất trong thực thi và đơn giản, minh bạch". Theo Bộ Tài chính, việc áp dụng các mức khác nhau sẽ làm phát sinh nhiều vấn đề phức tạp trong công tác quản lý, dễ gây ra tình trạng chuyển dịch lao động giữa các địa phương chỉ vì mục đích thuế và tạo ra sự thiếu công bằng. Tuy nhiên, đây vẫn là một vấn đề cần được nghiên cứu sâu hơn trong quá trình sửa đổi toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân trong tương lai, nhằm hướng tới một hệ thống thuế thực sự công bằng, hiện đại và phù hợp với thực tiễn phát triển của đất nước.

Tóm lại, đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh là một tín hiệu đáng mừng cho người lao động. Dù vẫn còn những tranh luận về con số cụ thể và thời điểm áp dụng, nhưng không thể phủ nhận rằng chính sách đang đi đúng hướng, hướng tới việc giảm bớt gánh nặng và hỗ trợ người dân tốt hơn. Hãy cùng HR1Jobs tiếp tục theo dõi, cập nhật thông tin để có thể chuẩn bị tốt nhất cho những thay đổi sắp tới.

Nguồn: VNExpress