Gen Z đối mặt với hội chứng kiệt sức trong thời đại công nghệ phát triển vượt bậc. Được xem là thế hệ trẻ năng động, sáng tạo và nhiều triển vọng, Gen Z đồng thời cũng phải đối mặt với hàng loạt thách thức đặc thù, nhất là áp lực về tinh thần. Trong số đó, hội chứng kiệt sức (burnout) đang nổi lên như một vấn đề đáng quan ngại, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và công việc của nhiều người trẻ thuộc thế hệ này.
Việc bật khóc mỗi khi chạy deadline, cảm giác chán nản khi nghĩ đến công việc, hay thậm chí là tự nghi ngờ giá trị bản thân đã không còn quá xa lạ với nhiều bạn trẻ Gen Z. Vậy, đâu là nguyên nhân sâu xa của thực trạng này, và làm thế nào để tìm ra giải pháp hữu hiệu?
Áp Lực Và Nguyên Nhân Gây Kiệt Sức Ở Gen Z
Gen Z đang phải gánh chịu áp lực từ nhiều phía:
- Áp lực học tập: Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, Gen Z đã phải đối mặt với áp lực học hành, thi cử, cạnh tranh để vào được các trường đại học danh tiếng. Sự kỳ vọng cao từ gia đình và xã hội càng làm tăng thêm gánh nặng này.
- Áp lực công việc: Bước vào thị trường lao động, Gen Z tiếp tục phải đối mặt với áp lực công việc, cạnh tranh khốc liệt, yêu cầu cao về năng lực và hiệu suất. Nhiều bạn trẻ phải làm việc quá giờ, chịu đựng môi trường làm việc độc hại, và đối mặt với nguy cơ mất việc.
- Áp lực tài chính: Chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cao, trong khi mức lương khởi điểm của Gen Z thường không cao, khiến nhiều bạn trẻ phải chật vật để trang trải cuộc sống, lo lắng về tương lai tài chính.
- Áp lực xã hội: Gen Z lớn lên trong thời đại mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, nơi mà hình ảnh thành công, giàu có và hạnh phúc được lan truyền rộng rãi. Điều này tạo ra áp lực vô hình, khiến nhiều bạn trẻ cảm thấy tự ti, lo lắng về việc không đạt được những tiêu chuẩn xã hội.
Đọc thêm: Áp lực phải trưởng thành của GenZ
- Tác động của công nghệ: Mạng xã hội, điện thoại di động và các thiết bị công nghệ khác, mặc dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng có thể là tác nhân gây stress và kiệt sức. Việc tiếp xúc quá nhiều với thông tin, hình ảnh và những so sánh xã hội trên mạng xã hội có thể gây ra cảm giác lo lắng, bất an và áp lực.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), burnout là một hội chứng phát sinh do tình trạng căng thẳng kéo dài và không được kiểm soát tại môi trường công sở. Những dấu hiệu phổ biến của tình trạng này bao gồm mất ngủ, suy giảm khả năng tập trung, thường xuyên cáu gắt, cảm giác mất giá trị bản thân và thiếu động lực.
Biểu Hiện Của Hội Chứng Kiệt Sức
Nhận biết các dấu hiệu của hội chứng kiệt sức là bước đầu tiên để tìm kiếm sự giúp đỡ và giải quyết vấn đề. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp:
- Thể chất: Mệt mỏi kéo dài, mất ngủ, đau đầu, rối loạn tiêu hóa, suy giảm hệ miễn dịch.
- Hành vi: Trì hoãn công việc, hiệu suất làm việc giảm sút, dễ mắc sai lầm, xa lánh bạn bè và gia đình, sử dụng chất kích thích để đối phó với stress.
- Tinh thần: Cảm thấy kiệt quệ, mất động lực, khó tập trung, dễ cáu gắt, lo lắng, bất an, tự ti, mất hứng thú với những hoạt động yêu thích.
Thống Kê Về Hội Chứng Kiệt Sức Ở Gen Z
Tình trạng kiệt sức ở Gen Z đang ngày càng trở nên phổ biến và đáng báo động. Một nghiên cứu toàn cầu của công ty nhân sự UKG tháng 10/2024 tiết lộ 83% nhân viên tuyến đầu (người trực tiếp làm việc với khách hàng) thuộc Gen Z bị kiệt sức. Bác sĩ Vũ Sơn Tùng, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết mỗi tháng có khoảng 8.000 người tới bệnh viện khám mắc các rối loạn tâm thần, trong đó tỷ lệ người trẻ (18-35 tuổi) chiếm khoảng 30%, và một tỷ lệ đáng kể trong số đó là hội chứng burnout.
Giải Pháp Cho Hội Chứng Kiệt Sức
Vượt qua hội chứng kiệt sức là một hành trình đòi hỏi sự nỗ lực và kiên trì. Dưới đây là một số giải pháp giúp Gen Z đối phó với tình trạng này:
- Quản lý thời gian hiệu quả: Phân bổ thời gian hợp lý cho công việc, học tập, nghỉ ngơi và giải trí. Học cách nói "không" với những yêu cầu quá sức.
- Xây dựng lối sống lành mạnh: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, hạn chế sử dụng chất kích thích.
- Thực hành các kỹ thuật thư giãn: Yoga, thiền định, hít thở sâu, nghe nhạc thư giãn, đọc sách, dành thời gian cho thiên nhiên.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Chia sẻ cảm xúc và khó khăn với gia đình, bạn bè, hoặc tìm đến sự tư vấn của chuyên gia tâm lý.
- Đặt ra mục tiêu thực tế: Tránh đặt quá nhiều áp lực lên bản thân, chấp nhận thất bại và học từ những sai lầm.
- Tạo ra ranh giới giữa công việc và cuộc sống: Tắt máy tính và điện thoại sau giờ làm việc, dành thời gian cho gia đình, bạn bè và các hoạt động cá nhân.
- Nuôi dưỡng lòng biết ơn: Tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống, trân trọng những gì mình đang có.
Gen Z đối mặt với hội chứng kiệt sức, một thách thức đáng lo ngại nhưng hoàn toàn có thể vượt qua nếu có sự hỗ trợ kịp thời và hiệu quả. Đối với thế hệ này, việc nhận thức rõ tình trạng bản thân, chủ động áp dụng các giải pháp phù hợp và duy trì lối sống cân bằng, lành mạnh là vô cùng cần thiết. Không chỉ trông cậy vào sự nỗ lực cá nhân, mà sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, cộng đồng và cả các tổ chức, doanh nghiệp cũng đóng vai trò thiết yếu trong việc giúp Gen Z vượt qua những thách thức.
Là lực lượng nòng cốt cho tương lai, sức khỏe tinh thần của Gen Z cần được ưu tiên và quan tâm đúng mức. Đây không chỉ là trách nhiệm của riêng thế hệ trẻ mà còn là nhiệm vụ chung của cả cộng đồng để đảm bảo một nền tảng phát triển bền vững cho xã hội.
HR1Jobs đang không ngừng cung cấp các thông tin hữu ích và cơ hội việc làm phù hợp, giúp Gen Z định hướng rõ ràng hơn trong sự nghiệp và xây dựng sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.