TPHCM có còn là miền đất hứa cho người lao động nhập cư hay không khi chi phí sinh hoạt cao và thất nghiệp gia tăng. Bài viết chỉ rõ nguyên nhân và cơ hội di cư ra các tỉnh lân cận.

Trong những năm gần đây, TPHCM chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ trong cơ cấu dân cư, đặc biệt là sự rời đi của một lượng lớn người lao động nhập cư. Thành phố này, vốn là trung tâm kinh tế lớn nhất của Việt Nam, đang phải đối mặt với những thách thức lớn liên quan đến chi phí sinh hoạt và tình trạng thất nghiệp gia tăng. Điều này đã khiến nhiều người tìm đến các khu vực lân cận để cải thiện cuộc sống.

Chi phí sinh hoạt và ảnh hưởng đến người lao động nhập cư

Chi phí sinh hoạt tại TPHCM luôn ở mức cao, đặc biệt là giá thuê nhà, thực phẩm, và dịch vụ cơ bản. Theo số liệu từ Cục Thống kê TPHCM, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2023 tăng 6,5%, trong đó chi phí nhà ở tăng mạnh nhất, khiến không ít người lao động nhập cư gặp khó khăn. Giá thuê nhà tại các khu vực trung tâm thành phố dao động từ 10 triệu đến 15 triệu đồng/tháng, gánh nặng này chiếm phần lớn thu nhập của lao động nhập cư. Do đó, nhiều người đã phải lựa chọn ra ngoài thành phố để giảm bớt chi phí sinh hoạt, tìm kiếm cuộc sống dễ chịu hơn.

Tính đến tháng 9/2023, TPHCM đã có sự thay đổi lớn về dân số, phần lớn là người lao động nhập cư từ các tỉnh lân cận. Điều này phản ánh một xu hướng rõ rệt: chi phí sinh hoạt không ngừng tăng cao đã làm gia tăng gánh nặng tài chính cho những người có thu nhập thấp và trung bình. Theo khảo sát của nhiều cơ quan nghiên cứu thị trường, hơn 35% người lao động nhập cư tại TPHCM đã lựa chọn chuyển ra ngoài thành phố trong vòng 6 tháng qua.

Thất nghiệp và cơ hội việc làm giảm sút

Bên cạnh chi phí sinh hoạt, một vấn đề lớn khác đối với người nhập cư là tình trạng thất nghiệp. Theo thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam, tỷ lệ thất nghiệp tại TPHCM năm 2023 đã lên tới 9%, một con số cao trong bối cảnh nền kinh tế vẫn đang phục hồi sau đại dịch COVID-19. Đặc biệt là các ngành sản xuất, bán lẻ và dịch vụ đang chứng kiến sự giảm tuyển dụng nghiêm trọng.

Người lao động nhập cư, vốn chủ yếu làm trong các ngành nghề không đòi hỏi trình độ cao, đang đối mặt với tình trạng thất nghiệp gia tăng. Những ngành như may mặc, chế biến thực phẩm, vận chuyển, thường xuyên bị ảnh hưởng bởi biến động của nền kinh tế. Các công ty và nhà máy phải giảm biên chế hoặc đóng cửa, khiến số lượng người lao động mất việc gia tăng, kéo theo quyết định rời đi để tìm kiếm cơ hội mới.

Xem thêm: Trợ Cấp Thất Nghiệp Là Gì?

Làn sóng di cư của người lao động nhập cư ra các tỉnh lân cận

Theo thống kê của Cục Thống kê Bình Dương, số lượng người lao động nhập cư vào tỉnh này trong năm 2023 tăng 20% so với năm trước. Nhiều người lao động, đặc biệt là những người làm trong các ngành sản xuất, may mặc, giày dép, đã chuyển đến đây vì mức thu nhập từ 7 đến 10 triệu đồng/tháng và giá thuê nhà chỉ dao động từ 4 đến 6 triệu đồng. Điều này giúp họ tiết kiệm chi phí sinh hoạt và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Tương tự, Đồng Nai và Long An cũng ghi nhận sự gia tăng của người lao động nhập cư. Những khu công nghiệp tại các tỉnh này, đặc biệt là các nhà máy sản xuất giày dép và may mặc, vẫn duy trì tuyển dụng ổn định với mức thu nhập tốt, tạo cơ hội việc làm cho một lượng lớn người lao động.

Một nghiên cứu được công bố bởi Trung tâm Phát triển Kinh tế TPHCM cho thấy rằng, trong vòng 12 tháng qua, hơn 50.000 người lao động nhập cư đã chuyển từ TPHCM sang các tỉnh lân cận để tìm kiếm công việc mới, chiếm khoảng 10% tổng số lao động nhập cư trong khu vực. Các khu công nghiệp tại Bình Dương, Đồng Nai đang là điểm đến hấp dẫn của người lao động từ TPHCM, khi có nhiều cơ hội việc làm và môi trường sống ổn định hơn.

Người lao động về quê tìm cuộc sống ổn định hơn

Bên cạnh việc chuyển ra các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, một bộ phận không nhỏ người nhập cư tại TPHCM đã quyết định quay về quê hương để tìm kiếm cuộc sống ổn định hơn. Những nguyên nhân chính khiến họ đưa ra quyết định này là chi phí sinh hoạt tại TPHCM quá cao, trong khi cơ hội việc làm lại hạn chế do tình trạng thất nghiệp gia tăng. Các vùng quê, mặc dù không phát triển mạnh mẽ như TPHCM, nhưng chi phí sinh hoạt ở đây lại thấp hơn rất nhiều, giúp họ giảm bớt gánh nặng tài chính và cải thiện chất lượng sống.

Nhiều người lao động, đặc biệt là những người làm trong các ngành may mặc, chế biến thực phẩm, và dịch vụ, đã quay lại các tỉnh miền Trung như Nghệ An, Quảng Ngãi, hoặc miền Tây Nam Bộ như Sóc Trăng, Bến Tre để sống gần gia đình và tìm kiếm cơ hội làm việc tại các khu vực này. Những tỉnh này, mặc dù không có các khu công nghiệp lớn như TPHCM, nhưng nhiều người vẫn tìm được việc làm trong các ngành nông nghiệp, chế biến thực phẩm, hoặc sản xuất nhỏ.

Quá trình di cư về quê mang lại cho người lao động một cơ hội tái định hình cuộc sống. Một số tỉnh thành đang phát triển các khu công nghiệp vừa và nhỏ, hoặc đẩy mạnh sản xuất nông sản sạch và chế biến thực phẩm, tạo ra những cơ hội việc làm ổn định. Mặc dù mức thu nhập không thể so sánh với TPHCM, nhưng các tỉnh này có lợi thế lớn về chi phí sống thấp và không gian sống thoải mái, giúp người lao động không phải chịu đựng sự áp lực về tài chính và sức khỏe như khi sống ở thành phố.

Phát triển các giải pháp cho TPHCM

Để đối phó với tình trạng này, TPHCM cần có các giải pháp phù hợp. Một trong những giải pháp là phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo và công nghệ cao, nơi có mức thu nhập cao và ổn định. Đồng thời, TPHCM cần cải thiện cơ sở hạ tầng, đặc biệt là xây dựng các khu nhà ở giá rẻ để giảm bớt gánh nặng tài chính cho người lao động. Việc phát triển các khu công nghiệp vệ tinh cũng là một phương án tốt để giảm tải cho thành phố chính và giúp người lao động dễ dàng tiếp cận cơ hội việc làm.

Các chương trình hỗ trợ đầu tư vào công nghệ mới, đặc biệt là trong các khu công nghiệp sáng tạo, sẽ giúp TPHCM không chỉ giải quyết vấn đề thất nghiệp mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người lao động.

Tái cấu trúc TPHCM cho sự phát triển bền vững

Bài toán về người lao động nhập cư rời TPHCM không chỉ là một thách thức mà còn là cơ hội để thành phố này tái cấu trúc và phát triển bền vững. Bằng cách thu hút các ngành công nghiệp mới, phát triển cơ sở hạ tầng và nâng cao trình độ nghề nghiệp cho người lao động, TPHCM có thể duy trì vai trò trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước và tiếp tục thu hút lao động nhập cư.

Các chương trình đào tạo nghề và hỗ trợ kỹ năng cho người lao động cũng cần được chú trọng. Việc nâng cao tay nghề và trình độ cho người lao động sẽ giúp TPHCM duy trì sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong những năm tới.

Cơ hội cho TPHCM trong thời kỳ mới

Làn sóng người lao động nhập cư rời TPHCM là một thách thức lớn, nhưng cũng là cơ hội để thành phố này tái cấu trúc và phát triển bền vững. Việc giảm chi phí sinh hoạt, cải thiện cơ hội việc làm, và phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo sẽ giúp TPHCM thu hút và giữ chân người lao động, đồng thời duy trì vai trò là trung tâm kinh tế của cả nước trong tương lai.

Bạn có muốn tìm hiểu thêm về các cơ hội nghề nghiệp tại TPHCM hoặc các tỉnh lân cận? Hãy liên hệ với HR1Jobs để biết thêm thông tin chi tiết và cơ hội việc làm phù hợp với bạn!

Credit: VNExpress