MBTI trong giao tiếp trở thành công cụ hữu ích để giải mã, điều mà ngôn từ chưa đủ để diễn tả. Trong khi đó, giao tiếp chính là kỹ năng cốt lõi giúp con người kết nối, hợp tác và phát triển. Thế nhưng, dù nói chuyện mỗi ngày, nhiều người vẫn cảm thấy “không được hiểu” hoặc “nói hoài mà không ai nghe”. Nguyên nhân thường không nằm ở cách nói, mà ở cách mỗi người tiếp nhận và xử lý thông tin khác nhau.

MBTI - Myers-Briggs Type Indicator, giúp bạn hiểu cách mình và người khác tư duy, cảm nhận và phản ứng trong từng cuộc trò chuyện. Khi hiểu được điều này, bạn có thể nói sao cho người khác hiểu, lắng nghe sao cho người khác thấy được tôn trọng và xây dựng mối quan hệ bền vững hơn.

1. MBTI trong giao tiếp là gì 

MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) được phát triển dựa trên lý thuyết tâm lý học của Carl Jung, chia con người thành 16 nhóm tính cách dựa trên bốn cặp yếu tố nền tảng:

• Hướng ngoại (E) – Hướng nội (I): cách con người nạp và chia sẻ năng lượng.
• Giác quan (S) – Trực giác (N): cách con người thu thập và xử lý thông tin.
• Lý trí (T) – Cảm xúc (F): cách con người đưa ra quyết định.
• Nguyên tắc (J) – Linh hoạt (P): cách con người tổ chức cuộc sống và phản ứng với thay đổi.

Chẳng hạn, người hướng ngoại thường chia sẻ suy nghĩ ngay khi chúng xuất hiện, trong khi người hướng nội lại cần thời gian suy nghĩ trước khi trả lời. Người thiên về trực giác thích nói về ý tưởng và tương lai, còn người thiên về giác quan lại tập trung vào chi tiết thực tế. Nếu không nhận ra những khác biệt này, hai người có thể hiểu sai nhau dù đều có ý tốt.

Xem thêm: 8 Nhóm MBTI Nghề Nghiệp: Chọn Đúng Hướng, Đi Đúng Đường

Hiểu MBTI trong giao tiếp giúp bạn đọc được “ngôn ngữ ẩn” phía sau lời nói, giúp cuộc trò chuyện trở nên chân thành và hiệu quả hơn. Khi hiểu bản thân và đối phương, bạn không chỉ nói để được nghe mà còn nói để được thấu hiểu.

2. Cách MBTI ảnh hưởng đến phong cách giao tiếp

Mỗi nhóm MBTI có cách nói, cách nghe và cách thể hiện khác nhau. Khi bạn nhận ra điều đó, bạn sẽ dễ dàng thích ứng với phong cách của người đối diện, tạo ra những tương tác tự nhiên và tích cực hơn.

2.1. Hướng nội và hướng ngoại 

Người hướng nội thường lắng nghe nhiều, suy nghĩ kỹ trước khi nói và chỉ chia sẻ khi cảm thấy thực sự cần thiết. Họ thích những cuộc trò chuyện sâu và ý nghĩa, hơn là các cuộc nói chuyện xã giao. Sau mỗi buổi họp hay gặp gỡ dài, họ cần khoảng thời gian yên tĩnh để “nạp lại năng lượng”.

Ngược lại, người hướng ngoại cảm thấy hứng khởi khi được trao đổi, thảo luận và làm việc trong môi trường năng động. Với họ, nói là một cách để suy nghĩ. Nếu phải giữ im lặng quá lâu, họ dễ cảm thấy bị “ngắt kết nối”.

Khi hai nhóm này làm việc cùng nhau, sự khác biệt về nhịp giao tiếp có thể dẫn đến hiểu lầm. Người hướng nội dễ bị xem là ít hợp tác, trong khi người hướng ngoại có thể bị cho là nói nhiều.

Tìm hiểu ngay: Làm MBTI Test: Biết Mình Để Chọn Đúng Con Đường

2.2. Giác quan và trực giác 

Người thuộc nhóm giác quan thường thích thông tin rõ ràng, cụ thể và dễ áp dụng. Họ muốn biết “ai, làm gì, ở đâu, khi nào”. Trong khi đó, người thiên về trực giác lại thích nói về bức tranh lớn, ý tưởng sáng tạo và hướng đi trong tương lai.

Ví dụ, trong một buổi họp, người giác quan sẽ tập trung vào chi tiết kế hoạch, còn người trực giác sẽ muốn bàn về tầm nhìn và chiến lược dài hạn. Nếu không hiểu nhau, người này thấy người kia “thiếu thực tế” hoặc “quá tiểu tiết”.

2.3. Lý trí và cảm xúc 

Người thiên về lý trí giao tiếp bằng logic, dữ kiện và lý lẽ. Với họ, thảo luận là cơ hội để tìm ra giải pháp tốt nhất. Trong khi đó, người thiên về cảm xúc coi trọng mối quan hệ và cảm giác của người nghe. Họ nói để kết nối, không chỉ để thuyết phục.

Cùng một lời nhận xét, người lý trí có thể nghĩ đó là “góp ý mang tính xây dựng”, nhưng người cảm xúc lại cảm thấy bị tổn thương. Ngược lại, người cảm xúc có thể diễn đạt quanh co để tránh làm tổn thương người khác, khiến người lý trí thấy “thiếu rõ ràng”.

Khám phá ngay: 4 Cách Dùng MBTI Để Phát Triển Bản Thân Hiệu Quả

Cách tốt nhất là điều chỉnh ngôn ngữ:

• Khi nói với người cảm xúc: Thêm sự công nhận và lời cảm ơn. Ví dụ: “Mình thật sự trân trọng nỗ lực của bạn, nhưng mình có một đề xuất nhỏ để cùng cải thiện.”
• Khi nói với người lý trí: Tập trung vào dữ liệu và kết quả. Ví dụ: “Theo số liệu này, mình nghĩ nên thay đổi cách tiếp cận để đạt hiệu suất cao hơn.”

Giao tiếp hiệu quả là sự hòa quyện giữa logic và thấu cảm. Khi hai yếu tố này cân bằng, mối quan hệ được củng cố và tin tưởng được xây dựng.

2.4. Nguyên tắc và linh hoạt 

Người có xu hướng nguyên tắc thích kế hoạch, sự rõ ràng và kết luận dứt khoát. Họ muốn mọi thứ có trình tự và ghét việc bị trì hoãn. Ngược lại, người linh hoạt lại ưa tự do, thích khám phá và dễ thích nghi với thay đổi.

Trong giao tiếp, người nguyên tắc thường đặt câu hỏi để chốt vấn đề: “Vậy mình quyết định thế nào?”, còn người linh hoạt lại muốn giữ không gian mở: “Mình cứ thử trước, rồi điều chỉnh sau.” Nếu không hiểu nhau, người nguyên tắc có thể thấy người linh hoạt “thiếu nghiêm túc”, trong khi người linh hoạt cho rằng đối phương “quá cứng nhắc”.

3. Ứng dụng MBTI trong giao tiếp hằng ngày

Hiểu MBTI chỉ thật sự có ý nghĩa khi bạn biến nó thành hành động trong các mối quan hệ hằng ngày.

• Hiểu chính mình để điều chỉnh: Khi bạn nhận ra mình thuộc nhóm nào, bạn sẽ biết thói quen giao tiếp của mình: nói nhanh hay chậm, thích chia sẻ hay lắng nghe, dễ dùng lý trí hay cảm xúc. Từ đó, bạn có thể cân bằng giữa bộc lộ và lắng nghe, giữa nói và thấu hiểu.
• Thấu hiểu người khác để kết nối: MBTI trong giao tiếp giúp bạn nhận biết “ngôn ngữ” mà người khác dùng. Một người có thể không phản hồi ngay, không phải vì không quan tâm, mà vì họ cần thời gian suy nghĩ. Một người khác nói nhiều, không phải vì ồn ào, mà vì họ đang thể hiện năng lượng. Khi hiểu được điều đó, bạn sẽ giao tiếp ít căng thẳng hơn, tự nhiên hơn.
• Xây dựng văn hóa giao tiếp bền vững: Trong công việc, nếu cả nhóm đều hiểu và tôn trọng phong cách giao tiếp của nhau, mọi thứ trở nên dễ dàng hơn. Người hướng nội có không gian suy nghĩ, người hướng ngoại có cơ hội thể hiện, người chi tiết đảm bảo quy trình, người sáng tạo mang lại ý tưởng mới. Đó là lúc giao tiếp không chỉ để làm việc, mà còn để gắn kết.

Khám phá thêm: 9 Thói Quen Giúp Bạn Nói Rõ Ràng Và Tự Tin Hơn Mỗi Ngày

4. Khi giao tiếp trở thành nghệ thuật của sự thấu hiểu

Áp dụng MBTI trong giao tiếp không có nghĩa bạn phải thay đổi bản thân để làm vừa lòng người khác. Ngược lại, nó giúp bạn hiểu rằng mỗi người đều có “tần số riêng”. Thay vì cố gắng nói to hơn, bạn học cách điều chỉnh âm lượng để hòa vào nhịp của đối phương.

Một người ENFP sôi nổi có thể truyền cảm hứng cho nhóm, miễn là họ biết người ISTJ cần thời gian để xử lý thông tin. Một người INTJ điềm tĩnh có thể lãnh đạo tốt hơn nếu biết cách lắng nghe và thể hiện sự quan tâm đến cảm xúc của người khác. Khi cả hai bên đều thấu hiểu, giao tiếp trở thành nghệ thuật của sự tôn trọng và cộng hưởng.

Hiểu MBTI trong giao tiếp không chỉ giúp bạn nói khéo hơn, mà giúp bạn kết nối sâu hơn. Khi bạn biết người khác cần gì để cảm thấy được lắng nghe, bạn đang đặt nền móng cho sự tin tưởng trong mọi mối quan hệ, từ công việc đến cuộc sống. Truy cập HR1 Jobs để làm bài kiểm tra MBTI miễn phí và khám phá phong cách giao tiếp của riêng bạn.