Chế độ thai sản luôn là một trong những chính sách an sinh xã hội nhận được sự quan tâm đặc biệt của người lao động và toàn xã hội. Bước sang năm 2025, với việc Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) dự kiến có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7, hàng loạt quy định mới về chính sách thai sản sẽ được áp dụng, mang đến nhiều thay đổi quan trọng.

Việc nắm bắt kịp thời và chính xác những thay đổi này là vô cùng cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp và phân tích 6 chính sách mới nổi bật nhất, dựa trên các thông tin từ dự thảo Luật và các nguồn tin pháp lý uy tín.

1. Mở Rộng Đối Tượng Hưởng Chế Độ Thai Sản

Một trong những điểm sáng mang tính đột phá nhất của Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi là việc bổ sung chính sách thai sản cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

• Đối tượng áp dụng: Người lao động tham gia BHXH tự nguyện (trước đây chỉ có người tham gia BHXH bắt buộc).
• Quyền lợi: Được Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả trợ cấp khi sinh con.
• Mức hưởng: Dựa trên thời gian đóng góp và mức thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.

2. Điều Chỉnh Điều Kiện Về Thời Gian Đóng Bảo Hiểm Xã Hội

Điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng chế độ thai sản được điều chỉnh, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người lao động.

• Điều kiện chung: Lao động nữ sinh con phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
• Trường hợp đặc biệt: Đối với lao động nữ sinh con phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền, điều kiện là đã đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh.

(Lưu ý: Các quy định chi tiết về các trường hợp khác như điều trị vô sinh sẽ được hướng dẫn cụ thể trong các văn bản dưới luật).

Đọc thêm: Thuế Thu Nhập Cá Nhân 2026 Có Gì Mới? Lương Dưới 17 Triệu Được Miễn Thuế

3. Điều Chỉnh Cách Tính Mức Hưởng Chế Độ Thai Sản

Mức hưởng chế độ thai sản có sự điều chỉnh trong cách tính để phản ánh đúng hơn quá trình đóng góp của người lao động. Theo đó, mức hưởng sẽ được tính trên mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội. Cách tính cụ thể cho từng trường hợp sẽ được quy định chi tiết, nhưng nhìn chung hướng tới việc đảm bảo quyền lợi tốt hơn cho người lao động có quá trình tham gia BHXH lâu dài.

Xem ngay: Tiền Lương Đóng BHXH Bắt Buộc Mới Nhất Từ 1/7

4. Tăng Thời Gian Nghỉ Hưởng Chế Độ Cho Chồng Khi Vợ Sinh Con

Chính sách mới thể hiện rõ sự quan tâm đến vai trò và trách nhiệm của người chồng. Thời gian nghỉ của lao động nam khi vợ sinh con đã được tăng lên đáng kể.

Cụ thể, thời gian nghỉ được quy định như sau:

• Nghỉ 07 ngày làm việc: Khi vợ sinh thường một con.
• Nghỉ 10 ngày làm việc: Khi vợ sinh con phải phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi.
• Nghỉ 14 ngày làm việc: Khi vợ sinh đôi. Từ sinh ba trở lên, cứ thêm mỗi con thì được nghỉ thêm 03 ngày làm việc.
• Nghỉ 17 ngày làm việc: Khi vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.

5. Bổ Sung Trợ Cấp Một Lần Khi Chỉ Có Cha Tham Gia BHXH

Chính sách mới đã bổ sung quy định về trợ cấp một lần cho người cha trong trường hợp mẹ không đủ điều kiện hưởng chế độ.

• Điều kiện: Chỉ có cha tham gia BHXH, mà mẹ không tham gia hoặc không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con.
• Mức hưởng: Bằng 02 lần mức tham chiếu tại tháng sinh con cho mỗi con.

(Lưu ý: "Mức tham chiếu" là một khái niệm mới dự kiến sẽ được dùng để thay thế "mức lương cơ sở" trong việc tính toán các chế độ BHXH từ ngày 01/7/2025).

6. Đề Xuất Về Trợ Cấp Thai Sản Sớm (Cần Chờ Hướng Dẫn)

Trong quá trình soạn thảo Luật, đã có những đề xuất về việc cho phép lao động nữ nhận trước một phần trợ cấp thai sản để có chi phí bồi dưỡng trong thai kỳ. Tuy nhiên, đây là một nội dung mới và đang trong quá trình thảo luận, đề xuất. Hiện tại, chưa có quy định chính thức trong dự thảo Luật được công bố. Chúng ta cần chờ các văn bản hướng dẫn chi tiết trong tương lai để có thông tin chính xác về chính sách này.

6 chính sách mới về chế độ thai sản có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Nhà nước đối với người lao động. Những thay đổi này không chỉ nâng cao quyền lợi và bình đẳng giới, mà còn tạo hành lang pháp lý vững chắc, giúp người dân yên tâm làm việc và nuôi dưỡng thế hệ tương lai.

Do một số nội dung chi tiết vẫn đang chờ nghị định và thông tư hướng dẫn, người lao động và doanh nghiệp nên theo dõi thông tin chính thức từ Bảo hiểm Xã hội Việt Nam để cập nhật kịp thời và chuẩn bị tốt nhất.

Đọc ngay: Chính Sách Bảo Hiểm Thất Nghiệp Mới Từ 1/1/2026 Ai Được Lợi?

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Chế Độ Thai Sản 2025

1. "Mức tham chiếu" là gì và khác gì với "mức lương cơ sở"? 

"Mức tham chiếu" là một khái niệm được đề xuất trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) để làm căn cứ tính các chế độ bảo hiểm, dự kiến thay thế cho "mức lương cơ sở" từ 01/7/2025. Mức cụ thể của "mức tham chiếu" sẽ do Chính phủ quy định.

2. Nếu tôi nghỉ việc trước khi sinh, tôi có còn được hưởng chế độ thai sản không? 

Có, miễn là bạn đáp ứng điều kiện về thời gian đóng BHXH (ví dụ: đóng đủ 06 tháng trong 12 tháng trước khi sinh). Việc bạn đã nghỉ việc không ảnh hưởng đến quyền lợi nếu đã đủ điều kiện.

3. Chồng tôi cần chuẩn bị giấy tờ gì để được nghỉ làm khi tôi sinh con? 

Thông thường, người chồng cần nộp bản sao giấy chứng sinh hoặc giấy khai sinh của con cho công ty nơi mình làm việc để làm thủ tục hưởng chế độ. Thời gian làm thủ tục là trong vòng 30 ngày đầu tiên kể từ ngày con bạn chào đời.

Đừng quên tiếp tục theo dõi các bài viết khác của HR1 Jobs để cập nhật các chính sách lao động và việc làm.