Trong thời gian gần đây, việc thực tập có hoặc không lương đã trở thành một chủ đề thảo luận phổ biến trong cộng đồng trẻ, đặc biệt là đối với những người vừa mới tốt nghiệp. Tuy nhiên, việc có nên đi thực tập không lương hay không là một vấn đề không dễ trả lời.
1. Pháp luật Việt Nam có buộc công ty phải trả lương cho thực tập sinh?
Hiện tại, luật pháp không đưa ra định nghĩa cụ thể về thực tập sinh.
Tuy nhiên, thực tập sinh có thể được hiểu là người tham gia vào công việc thực tế tại các doanh nghiệp nhằm học hỏi và tích lũy kinh nghiệm về lĩnh vực mà họ đã được đào tạo tại trường. Thực tập sinh thường là sinh viên mới tốt nghiệp hoặc đang ở năm cuối. Nhiệm vụ chính của họ là hỗ trợ các hoạt động của công ty theo sự hướng dẫn cụ thể từ doanh nghiệp, tùy thuộc vào vị trí công việc.
Xem thêm: Khám phá các việc làm thực tập sinh tại HR1Jobs
2. Ưu điểm của việc đi thực tập
2.1. Hoàn thành yêu cầu bắt buộc từ phía nhà trường
Thực tập là một phần không thể thiếu trong các chương trình học của các trường, vì vậy, việc tham gia thực tập, có hoặc không có lương, sẽ giúp bạn hoàn thành đủ số tín chỉ cần thiết để tốt nghiệp.

Thực tập để hoàn thành yêu cầu bắt buộc từ phía nhà trường
2.2. Thực tập sẽ được thực hiện tại các công ty hoặc tổ chức lớn, uy tín.
Hiện nay, để tạo điều kiện cho sinh viên tiếp xúc với môi trường làm việc thực tế, các công ty và tổ chức lớn thường tổ chức các chương trình thực tập. Ưu điểm lớn nhất mà sinh viên nhận được là có cơ hội học hỏi kiến thức và kỹ năng từ những người có kinh nghiệm lâu năm.
2.3. Bổ sung kinh nghiệm cho sơ yếu lý lịch (CV)
Bất kỳ sơ yếu lý lịch xin việc nào có nhiều kinh nghiệm sẽ tạo ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng. Đối với sinh viên chưa có nhiều kinh nghiệm, việc tham gia thực tập không lương sẽ giúp làm đẹp sơ yếu lý lịch của họ để nổi bật hơn trong quá trình tuyển dụng.
2.4. Trải nghiệm tuyệt vời
Thực tập không lương giúp sinh viên thực hiện công việc thực tế và mở rộng mối quan hệ với những nhân viên chính thức. Điều này sẽ là cơ hội để học hỏi thêm kiến thức và kinh nghiệm có ích cho công việc trong tương lai. Hoàn thành quá trình thực tập sẽ giúp sinh viên trở nên tự tin hơn về bản thân và cải thiện phần nào sự e dè, nhút nhát của họ.
2.5. Cơ hội trở thành nhân viên chính thức

Thực tập để có cơ hội trở thành nhân viên chính thức
Sinh viên sẽ rèn luyện tác phong làm việc trong môi trường công ty. Nhờ đó, họ sẽ có cơ hội được nhận vào vị trí nhân viên chính thức sau khi tốt nghiệp. Đồng thời, việc thực tập còn giúp họ xác định định hướng công việc phù hợp, áp dụng kiến thức chuyên ngành vào thực tế và xem xét liệu họ có yêu thích công việc này không.
3. Nhược điểm của việc đi thực tập không lương
3.1. Bỏ ra chất xám 0đ
Mặc dù tính chất công việc tương tự như việc thử việc, nhưng việc bỏ ra sự đầu tư không mang lại bất kỳ thu nhập nào. Thay vào đó, nếu tham gia các công việc bán thời gian khác, bạn có thể nhận được một khoản tiền lương khá tốt dựa trên nỗ lực lao động và thời gian làm việc tương ứng. Ngoài ra, đa số sinh viên phải đối mặt với các chi phí như học phí, chi phí sinh hoạt, tiền đi lại và ngay cả các chi phí khi tham gia thực tập.
3.2. Thiếu động lực làm việc
Hầu hết sinh viên tham gia thực tập không lương sẵn sàng làm việc chăm chỉ với hy vọng có cơ hội việc làm tốt hơn. Tuy nhiên, trong trường hợp công ty không cho phép thực tập sinh làm việc liên quan đến ngành nghề của họ mà chỉ giao công việc vô bổ, thậm chí có thể là pha trà, rót nước hay những công việc không liên quan,… điều này không chỉ lãng phí thời gian và tiền bạc của cả hai bên mà còn khiến sinh viên không học được điều gì và công ty cũng không thu được lợi ích gì. Do đó, sinh viên thường không có động lực để làm việc.
3.3. Tâm lý không thoải mái

Thực tập không lương dễ khiến tâm lý không thoải mái
Bất kỳ ai dành thời gian và công sức vào công việc đều mong muốn nhận được mức lương xứng đáng. Khi tham gia thực tập không lương, nhiều sinh viên sẽ cảm thấy không thoải mái, điều này ảnh hưởng đến chất lượng công việc.
Dù bạn thực tập có hay không có lương, đều mang lại cơ hội để tích lũy kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm làm việc trong môi trường chuyên nghiệp. Quá trình tham gia thực tập có thể được xem như một bước đệm giúp bạn làm quen với công việc trong tương lai và đồng thời xác định xem công việc đó có phải là lựa chọn cho sự nghiệp dài hạn của bạn hay không.